Ciekawostki z historii broni

Początek historii broni palnej

Nie jest wiadome kiedy, gdzie i jak rozpoczął się rozwój broni palnej. Wiemy za to, że pierwsze rodzaje broni palnej były bardzo prymitywne. Ich budowa to tylko zamknięta jednej strony metalowa rurka czyli lufa. W jej tylnej części w pobliżu zamknięcia wykonany był otwór zapałowy.

Wiele źródeł wskazuje, że kluczowym momentem było wynalezienie czarnego prochu w Chinach w IX wieku. Wkrótce po wynalezieniu znalazł on zastosowania militarne. Za czasów dynastii Song był dość powszechne stosowany do wyrobu min, prostych granatów i bomb. To właśnie w Chinach została stworzona pierwsza broń rakietowa oraz palna.

Okresy historii broni według rodzaju zapłonu

Okres pierwszy: przedzamkowy do lat dwudziestych XV wieku (odpalanie ręczne).
Okres drugi: zamek lontowy od około 1423 roku, kiedy został wynaleziony, do około 1700 roku, kiedy przestał być stosowany w Europie. Ciekawostką jest, że w Japonii był on używany, do lat sześćdziesiątych XIX wieku. W Indiach zaprzestano go stosować dopiero w XX wieku.
Okres trzeci: zamek kołowy, tu za początek bezpiecznie będzie można przyjąć przedział lat 1500- 1505 w którym Leonardo da Vinci przedstawił projekt tego zamka Kodeksie Atlantyckim i rok, 1517 kiedy to norymberski zegarmistrz Johan Kiefuss wykonał pierwszy prototyp. Za koniec jego używania przyjmiemy przełom XVII i XVIII wieku.
Okres czwarty: zamek skałkowy, od około połowy XVI wieku, a wypierany powoli przez zamek kapiszonowy od lat dwudziestych wieku XIX. W przedziale do końca XVII wieku będziemy mieli do czynienia z kilkoma typami zamków skałkowych (wymienię tutaj tylko najważniejsze):
- Pierwszym i najstarszym będzie tzw. niderlandzki zwany północnym z początku lub połowy XVI wieku.
- Drugi to zamek śródziemnomorski datowany na ok. 1580 rok popularny w krajach basenu morza śródziemnego, występujący w odmianie włoskiej i hiszpańskiej zwanej również miquelet.
- Trzeci typ to wynaleziony około 1610 roku zamek francuski zwany bateryjnym będący udoskonaleniem niderlandzkiego i śródziemnomorskiego.

Rusznica

To dawna ręczna długa broń palna, strzelba początkowo bez zamka, później z zamkiem lontowym albo kołowym. Używana w Europie od połowy XIV do początku XVII wieku. Lufy rusznic wytwarzano przez okuwanie rozżarzonej sztaby wokół okrągłego stalowego pręta. W rezultacie uzyskiwano lufy lekkie, a jednocześnie mocniejsze od odlewanych. Pierwsze rusznice pojawiły się w wojskach Rzeczypospolitej za czasów panowania Zygmunta Starego– ze względu na to, że odpalenie ładunku odbywało się poprzez przyłożenie lontu lub tlącej się hubki – nazywano je ruśnicami hubczastymi lub brodatymi.

rusznica

Rusznica – dawna ręczna broń palna

Średniowieczna ręczna broń palna

W pierwszej połowie XV wieku ręczna broń palna była powszechnie stosowana na wielu europejskich polach bitew. Krótką lufę wykonaną z żelaza lub spiżu, osadzano na ociosanym klocu drewna, który jednak nie był kolbą. Kaliber lufy wynosił od 15 do 25 centymetrów a długość od 25 do 50 centymetrów. Proch czarny i kulę kamienną, ołowianą lub żelazną, wprowadzano poprzez wylot lufy; aby wystrzelić przykładano lont, rozgrzany pręt lub hubkę do otworu zapałowego, który bezpośrednio łączył się z komorą prochową wewnątrz lufy. Otwory zapałowe umieszczano początkowo na grzbietowej części lufy, co utrudniało celowanie, dlatego po pewnym czasie otwory zaczęto umiejscawiać z boku, dzięki czemu w momencie strzału płomień dobywający się z wnętrza nie zasłaniał linii celowania. Strzelanie z takiej broni, w Polsce zwanej puszkami, nie było łatwe, z powodu niewygodnego trzymania, celowania i silnego odrzutu przez brak kolby. W celu zniwelowania odrzutu lufy zaczęto wyposażać w mocowane od spodu haki, dzięki czemu broń, zwaną teraz hakownicą, można było oprzeć o stabilną podstawę niwelującą skutki odrzutu

Odpalanie ręcznej średniowiecznej broni palnej

Muszkiet

Ten rodzaj broni pojawił się w latach dwudziestych XVI wieku we Włoszech oraz Hiszpanii, wkrótce rozpowszechnił się w całej Europie i stosowany był w niej do końca XVII wieku. Było bardzo wiele typów muszkietów, masa ich wynosiła od 4 do 7 kg zależnie od wersji, lżejsza dla jazdy cięższa dla piechoty. Długość całkowita wahała się od 1,3 do 1,6 metra, a średnica wylotu lufy miała od 17 do 20 mm, a zasięg pocisku nie przekraczał 300 metrów.

Siedemnastowieczne muszkiety lontowe z kabłąkiem i językiem spustowym

Zamek skałkowy

Rodzaj zamka stosowanego w odprzodowej broni strzeleckiej od XVII do I poł. XIX wieku. Zapalenie prochu na panewce następuje od iskier powstałych przy uderzeniu skałki zamocowanej w szczękach kurka o krzesiwo przymocowane z prawej strony broni.

zamek skałkowy

Działanie zamka skałkowego

Już wkrótce więcej z ciekawostek o broni i jej historii!

Śledź nas na facebooku https://www.facebook.com/RusznikarniaTopGun/